Egoizm narodowy wobec etyki

Zygmunt Balicki – (ur. 1858) Jeden z ojców ruchu narodowego, socjolog. Pochodził z Lublina. W 1881 r. był jednym z założycieli Socjalistycznego Stowarzyszenia Lud Polski. Sądzono go i skazano we Lwowie. Po wyjściu z więzienia wyjechał do Szwajcarii, gdzie uzyskał doktorat z prawa. W 1887 r. Balicki założył Związek Młodzieży Polskiej „Zet”, w 1893 r. był jednym z autorów przekształcenia Ligi Polskiej w Ligę Narodową. Na zjeździe LN w Budapeszcie w 1896 r. został członkiem jej pięcioosobowego Komitetu Centralnego. W 1897 r. współtworzył Stronnictwo Narodowo-Demokratyczne. Następnie był jednym z głównych publicystów wychodzącego w Krakowie „Przeglądu Wszechpolskiego”. Balicki był też jednym z twórców struktur narodowo-demokratycznych w zaborze pruskim. W 1902 r. napisał jedną z najważniejszych broszur programowych ruchu narodowego tego okresu – „Egoizm narodowy wobec etyki”. Poparł politykę Romana Dmowskiego, który wystąpił przeciwko rewolucji 1905 r. W czasie I wojny światowej był jednym z głównych zwolenników tworzenia polskich legionów po stronie rosyjskiej. Balicki zmarł 12 września 1916 r. w Piotrogrodzie.

Wydana w 1902 r. broszura „Egoizm narodowy wobec etyki” jest najbardziej znaną pracą Balickiego i jedną z najistotniejszych dla wczesnego okresu dziejów ruchu narodowego publikacji. Ideolog endecji dokonał tu rozróżnienia pomiędzy indywidualistyczną „etyką ideałów” a społeczną „etyką idei”. Ta druga wymagała od każdego członka narodu, by zlał z jego interesami swoje dążenia. W latach 20. i 30. XX wieku młode pokolenie narodowców odeszło od głoszonego przez Balickiego „egoizmu narodowego” na rzecz nacjonalizmu chrześcijańskiego.